Onweer op vrijdag; Ontsnappen we of wordt het een voltreffer?

We hebben vandaag te maken met een typische setting op de weerkaarten waarbij een duidelijke waarschuwing sowieso gerechtvaardigd is, maar waarbij het uiteindelijk allemaal nog kan meevallen. De diverse weercomputers komen voortdurend met andere berekeningen, en dat is óók normaal bij dit soort situaties. Dat maakt echter ook dat het voor ons weersvoorspellers onmogelijk is om op basis van de weerkaarten aan te geven welke regio het zwaarst getroffen kan worden door noodweer. Krantenkoppen in de zin van "dit is hoe het onweer over België zal trekken" zijn dan ook jammerlijk misleidend. Het lokt vele lezers maar de kans dat het allemaal anders zal lopen is zeer groot. Omdat er een hele waaier aan mogelijke scenario's op tafel ligt. 

Om aan te tonen hoe onzeker de situatie zelfs op vrijdagochtend nog is toon ik hier beneden de berekende neerslagsommen tot vanavond 20 uur volgens diverse weermodellen. Deze modellen hebben elk hun eigen manier om tot een nauwkeurige berekening te komen, maar net vanwege de complexiteit van onze atmosfeer is het onmogelijk om complexe processen zoals de vorming van deze zware onweershaarden perfect in kaart te brengen. Vandaar de verschillen. Waar we wél een lijn in zien is de tijdspanne waarbinnen de onweders verwacht kunnen worden. De eerste haarden kunnen zich kort na het middaguur aandienen en tegen 18 uur zou alles gepasseerd moeten zijn.

Volgens weermodel ECMWF zal er in Limburg tussen de 5 en 15 liter per vierkante meter vallen. Lokaal kan dat altijd wat meer zijn, lokaal ook wat minder. Het accent van de buien zou net ten noorden van onze provincie uitkomen.

Volgens weermodel AROME zou Limburg grotendeels aan de buien weten te ontsnappen. Dit model komt sinds donderdagavond met veel gematigdere berekeningen dan de rest van het modellenland. Interessant, want doorgaans heeft dit model het op korte termijn best vaak goed in de smiezen. Resultaten uit het verleden bieden bij weermodellen echter geen garantie voor de toekomst. Misschien wél hoop...

Weermodel HARMONIE komt nog altijd met één van de natste scenario's waarbij er regionaal in Limburg meer dan 50 liter per vierkante meter kan vallen. Het accent zou volgens deze berekening op het zuidoosten van de provincie terechtkomen.

Volgens de berekening van weermodel ICON valt er op vele plaatsen in Limburg minstens 20 liter met over een smalle strook sommen tot 35 a 40 liter. Uiteraard is het onmogelijk perfect te berekenen wáár die smalle strook precies zal uitkomen, maar het geeft opnieuw een goede indicatie van de potentie waarmee we rekening moeten houden.

Bij het Franse weermodel ARPEGE zien we een meer gematigde berekening waarbij de zwaarste buien vooral voor het westen van België bestemd zijn. In het zuiden van Limburg zou er amper neerslag van betekenis vallen, in het noordwesten zou er nog zo'n 15 liter per vierkante meter naar beneden komen. Uiteraard kan de scheidingslijn zoals deze op het kaartje te zien is nooit perfect worden berekend. Net zoals de neerslagcijfers ook hier slechts een ruwe indicatie vormen. De cijfers staan hier ook wat verder uit elkaar omdat dit model op een lagere resolutie draait dan de meeste andere modellen. Dit hoeft echter niet te betekenen dat het minder betrouwbaar is.

Volgens de allerlaatste berekening van het fijnmazige weermodel ICON-D2 moet er dan weer rekening worden gehouden met neerslagsommen tot 50 liter per vierkante meter.