Blijf maandag en dinsdag van het natuurijs!

Op heel wat ondiepe plassen, vijvers en vennetjes werd er zondag door de echte liefhebbers (die deze plekjes weten te vinden) druk geschaatst. Vaak weten die liefhebbers waarop zij moeten letten voor wat veiligheid betreft. Maar vaak ook worden zij gevolgd door mensen of kinderen die weinig of geen ervaring hebben met natuurijs. Zij denken dat het wellicht veilig is zodra hen iemand is voor geweest. Zij weten ook niet waar de zwakke punten zitten, en waar mogelijk nog tot zaterdag wakken aanwezig waren. Door de -8°C op zondagochtend kunnen wakken zijn dichtgevroren, en lijkt het alsof het ijs overal even dik is...
Zondag kon het kopieer-gedrag van onervaren schaatsers weinig kwaad, aangezien de lage dauwpunten (=lage luchtvochtigheid) ervoor zorgden dat het ijs z'n vaste structuur kon behouden. Dat kan dan zelfs bij positieve temperaturen. Zondag bedroeg het dauwpunt -6°C terwijl de temperatuur tot +3°C opliep. Maar zodra de luchtvochtigheid stijgt en de dauwpunten rond of boven het vriespunt uitkomen verliest het ijs heel snel z'n stevigheid. Het risico om door het ijs te zakken neemt dan ook snel toe bij vochtige omstandigheden.
Je hebt geen dauwpuntmeting nodig om dit te herkennen. Je kan het immers zien aan het feit dat het ijs vochtig wordt ('gaat zweten'). Dit zal doorgaans bij weinig wind en onder een bewolkte hemel al snel het geval zijn in Limburg.

Jawel, zon is dus vaak beter voor het ijs dan wolken... althans toch vanwege de luchtmassa's waarin we ons dan bevinden.

Wat mij als ervaren schaatser op natuurijs meteen zorgen baart is de grote hoeveelheid luchtbelletjes in het ijs. Deze zijn ontstaan door de hoge luchtvochtigheid (lichte dooi) kort nadat het ijs gevormd werd. Op zich vormen deze niet meteen een probleem zolang het blijft vriezen en de dauwpunten dus ook laag genoeg zijn. Maar zodra de luchtvochtigheid toeneemt zorgen deze belletjes voor een extra snel verlies aan stevigheid. Er zullen snel scheuren ontstaan. 

In dit filmpje dat ik maandag voor het middaguur maakte (voor educatieve doeleinden ;-) ) hoor je vanaf 10 seconden goed hoe slecht de structuur van het ijs is.


Ik ga al sinds meer dan 25 jaar op deze locatie schaatsen, waar vaak reeds betrouwbaar ijs aanwezig is wanneer bijvoorbeeld de Molenvijvers in Genk nog niet eens dichtgevroren liggen. Het is er momenteel echter totaal niet geschikt om te schaatsen, en zeker niet veilig voor meerdere personen of spelende kinderen.
Blijf de volgende dagen dus van het ijs als je niet weet waar je mee bezig bent. En anders best ook, want je schaatst heel de structuur naar de knoppen, terwijl die structuur mogelijk op donderdagochtend nog van pas kan komen. 

De volgende 36u blijven de dauwpunten rond of net boven het vriespunt. Pas in de nacht naar woensdag zakken ze er weer goed onder.

Verwachte dauwpunten maandag 15u: Rond 0°C in het oosten en +1°C in het midden en westen van de provincie.

Verwachte dauwpunten dinsdagochtend: Rond 0°C.

Verwachte dauwpunten dinsdagmiddag: Rond +2°C. Hierdoor zal een eventueel sneeuwlaagje (zie weerbericht) ook vrij snel wegsmelten.

Verwachte dauwpunten woensdagochtend: Rond -2°C.

De hoge luchtvochtigheid zorgt ook voor condensatie van vocht tegen het koude wegdek. Daardoor komen de wegen er vochtig bij te liggen en vergroot de kans op gladde wegen vanwege rijm. Het probleem wordt vooral groot onder eventuele opklaringen waardoor het aan de grond goed kan vriezen.

Je ziet ondertussen overal de wegen vochtig worden: