Onweersbuien: hoe snel het kan gaan

Er wordt me vaak gevraagd waar het precies zal gaan onweren, en bij voorkeur ook nog om hoe laat. Helaas zal ik dat antwoord altijd schuldig moeten blijven, ook in de toekomst. We kunnen wel inschatten of er een kans is op buien en onweer, eventueel ook met hagel en zware windstoten. Maar die buien ontstaan vervolgens uiteindelijk op een onvoorspelbare locatie door een samenloop van details zoals luchtvochtigheid en temperatuur in de verschillende lagen van onze atmosfeer. Die details bepalen ook de hevigheid van de bui. Hoe hoog kan de top worden? Hoe groot worden de hagelstenen? Hoe lang blijft de bui leven? Zal de bui van haar traject afwijken door sterke roterende luchtkolommen? Ontstaat er een windhoos of valwind? Of blijft het gewoon bij wat gepruttel in de marge?

In ieder geval: wanneer er een degelijke kans bestaat dat een samenloop van factoren ervoor zal zorgen dat er (hevige of minder hevige) onweersbuien ontstaan, dan moet daar sowieso voor worden gewaarschuwd. Ook al is de kans groter dan het volledig droog blijft. Hoe het zaterdag en zondag boven Limburg zal uitpakken gaan we moeten afwachten, maar met een waarschuwing op zak. 

Dat het met onweersbuien erg snel kan gaan wil ik wel graag nog even illustreren aan de hand van dit voorbeeld uit 2012. Toen ontstond er op 22 mei in geen tijd een enorme onweershaard over het noorden van Limburg, met tijdelijk ook grote hagelstenen en wateroverlast. Onderstaande radar- en satellietbeelden geven een goed beeld van hoe snel de atmosfeer kan ontploffen. Het noordwesten van Limburg en oosten van Antwerpen kregen toen de volle laag, terwijl de rest van Limburg wel een dreigende wolk zag maar het verder wel droog hield. 

Gedetecteerde neerslag tussen 16u30 (14:30UTC) en 22u (20UTC): 3 aparte celletjes ontstaan rond 16u30 in het noorden en klitten samen om één gigantische bui te vormen.
Na 17UTC = 19 uur neemt de activiteit weer af als gevolg van de afkoeling.



Op de satellietbeelden lijkt het wel alsof er in Kleine Brogel een atoombom is ontploft. De loop begint om 17u en eindigt bij het invallen van de duisternis om 21u30.