Volgende week 40°C? Momenteel hooguit 2% kans

Er bereiken mij vandaag, maandag 16 juli, berichten die beweren dat er in Nederland weersvoorspellers zijn die voor eind volgende week 40°C voorspellen. Wel, in de eerste plaats zal een weerman zoiets nooit voorspellen voor dergelijke termijn. Want dit is nog nooit gebeurd, en dus moet je extra voorzichtig zijn. Zelfs wanneer zoiets op de weerkaarten staat. Maar zelfs dát is niet het geval. Dit soort berichtgeving mag dus in het lange rijtje onder de rubriek fake-news geplaatst worden.

Even de laatste (maandagochtend) temperatuurpluim van ECMWF voor het zuidoosten van Nederland erbij: (Bron: weerplaza.nl, met eigen opmerking)

Deze pluim wordt door de grote weercomputers uitgedraaid om zekerheden en onzekerheden op de weerkaarten op de sporen. Hoe dichter de 50 (52) berekeningen bij elkaar blijven, hoe groter de zekerheid. Hoe meer ze van elkaar gaan afwijken, hoe groter de onzekerheid. En nu zit er potverdikke toch wel een scenario tussen dat met meer dan 40°C op de proppen komt! Maar dat lijntje vinden we terug binnen een termijn die eigenlijk totaal niet meer betrouwbaar is. Dus eigenlijk is dit niet één kans op 50 (52), maar vanwege de termijn mag die kans nog eens minstens gehalveerd worden. Wat er na dag 10 berekend wordt is voor dit soort details immers niet meer relevant.
Meer informatie over de interpretatie van pluimverwachtingen kan je vinden in dit artikeltje. (Klikkerdeklik!)

Is 40°C haalbaar?

Los van de huidige verwachtingen is 40°C in theorie inderdaad haalbaar. Maar dan moeten alle factoren meezitten. In het verleden is dit zelfs voor de korte termijn al enkele keren min of meer berekend geworden, maar toen puntje bij paaltje kwam zat er altijd wel ergens een parameter dwars.

Om de 40°C te kunnen bereiken moet het in de eerste plaats van bij de start warm en wolkenloos zijn . Zelfs als het 's ochtends maar een uurtje half bewolkt zou zijn wordt de opwarming teveel afgeremd. In het verleden is het daarop al eens misgelopen (20/8/2009, Kleine Brogel - 38.2°C): 's Ochtends hingen er nog wolken boven Limburg, afkomstig van buien die de dag voordien boven Frankrijk vielen. Zoiets is onmogelijk door de weermodellen te voorzien.

Daarnaast moet de ondergrond echt uitgedroogd zijn. Dat is een voorwaarde waar momenteel wél aan wordt voldaan. Maar als er in de dagen voorafgaand aan de dag waarop we in de heetste luchtmassa's terechtkomen een aantal stevige buien zouden vallen, dan wordt het al veel moeilijker om die extreme maxima te bereiken.

En niet alleen de ondergrond moet droog zijn, ook de aangevoerde luchtmassa's zouden zeer droog moeten zijn. (Extreem lage dauwpunten)

Ook mag er niet teveel wind staan. Zodat de opwarmde hete onderste luchtlagen niet gemengd worden met de minder hete hogere luchtlagen. Een zuchtje meer of minder wind kan zo ook meerdere graden verschil opleveren.

Weerkaart voor 44 uur vooruit op 30 juni 2015: Uiteindelijk werd het in Kleine Brogel 38.1°C.

De dagen moeten ook voldoende lang duren om de zon de kans te geven om de omgeving voldoende te verhitten. Hoe later op de zomer, hoe kleiner dus de kans dat dat het geval is. Al speelt ook het voortraject in de streek waar onze lucht vandaan komt een belangrijke rol.

En zo zijn er nog wel een aantal technische parameters te vinden die roet in het eten kunnen strooien. Vandaar ook dat het tot dusver nog nooit gelukt is. Al zal het er waarschijnlijk wel eens van gaan komen. Op korte of middellange termijn...

40°C op uw thermometer

Natuurlijk kan er op uw thermometer wél 40°C verschijnen. Bij vele mensen zal dat al wel eens of meermaals het geval geweest zijn. Maar dat komt dan steeds doordat die thermometer niet op een representatieve locatie hangt, bijvoorbeeld op een terras tussen muren, of tegen een muur die opwarmt door de zon. Ook het materiaal van de thermometer kan opwarmen als er direct zonlicht op instraalt. Dan meet je dus niet meer de temperatuur van de lucht, maar van de thermometer zelf.
Meer info over correcte metingen kan je in dit artikeltje vinden. (klikkerdeklik!)

Waarschijnlijk dus (nog) geen 40°C, maar mogelijk wél problematisch heet

Wat uit de laatste temperatuurpluim sowieso opvalt is dat het de volgende 10 dagen waarschijnlijk zomers warm tot tropisch heet blijft. Met dus maxima boven 25°C en soms boven 30°C.
En in theorie zijn er dus heel wat scenario's mogelijk waarbij het nóg warmer wordt vanaf woensdag 25 juli. En dat zonder neerslag van betekenis...
Maar de mogelijkheid bestaat ook dat het zo'n vaart niet zal lopen. Het zijn in ieder geval spannende tijden. Voor wat betreft de waterbevoorrading, de energiebevoorrading, de ziekenhuizen, de boeren... 

Wordt vervolgd!