Is er een nieuwe "Kleine IJstijd" op komst?
Ik zou dit artikel willen beginnen met één gouden regel: Geloof nooit of te nimmer iets wat in de krant verschijnt over een weersverwachting op lange termijn. Om te beginnen niet over komende seizoenen, zoals het erg populair is om te schrijven over een "horror-winter" of "hete zomer". Maar zeker en vast niet als het over ons weer voor de komende jaren gaat, en nóg minder als men daar zonnevlekken bij gaat betrekken. Dit zijn sowieso stuk voor stuk artikels die geschreven zijn om gelezen te worden, en in het minst om ons ergens nuttig over te informeren.
Vooral op momenten dat het weerbeeld niet helemaal aan de verwachtingen voldoet durft men de laatste pakweg 5 jaar wel eens grijpen naar de wat zwakkere zonneactiviteit, om op basis daarvan gewag te maken van een mogelijk nakende Kleine IJstijd. Zonder enige nuance natuurlijk, want dan valt het spektakel weg uit het artikel en zal het bijgevolg minder vaak gedeeld of besproken worden. Het eerste artikel wordt doorgaans geschreven door iemand die er persoonlijk gewin uit probeert te halen, op een manier waarbij hij er zeker van is dat er talrijke 'journalisten' op de kar zullen springen die wel ergens een klok hebben horen luiden, maar wegens een gebrek aan wetenschappelijke kennis totaal geen idee hebben van waar de klepel hangt. Maar dat is in de hedendaagse journalistiek ook niet meer nodig. Als je artikel maar lezers lokt. Ook ik moet het hebben van advertenties, maar dan wel op een eerlijke manier.
De laatste dagen zien we dit soort artikels dus ook weer opduiken. Eerst op de ene krantensite, dan op de volgende. Waarbij de volgende er nog een schepje bovenop doet t.o.v. de vorige. Ahja, want anders is het niet interessant genoeg...
Mijn voornaamste boodschap is: Nee, het gaat de komende jaren niet plots kouder worden door een afzwakkende zonneactiviteit.
Stel dat de activiteit op de zon werkelijk tot een minimum evolueert zoals in de zogenaamde Kleine Ijstijd tussen 1645 en 1710, dan zullen de gevolgen van de klimaatopwarming de volgende jaren misschien net een tikkeltje minder zijn. Want onze eigen uitstoot van broeikasgassen heeft een veel groter effect op de wereldwijde temperaturen dan de activiteit van de Zon.
Overigens -en dit is nog mijn voornaamste kritiek- is vastgesteld dat het in de Kleine Ijstijd gemiddeld 1.0°C koeler was dan het gemiddelde uit de 20ste eeuw.
Tijdens de zogeheten Kleine IJstijd was de jaarlijkse temperatuur in de Benelux ongeveer 0,4°C lager dan in de 20e eeuw, de wintertemperatuur zo’n -0,9°C en de zomertemperatuur rond -0,1°C.
Als je dan weet dat we tegenwoordig vaak maanden hebben die 3 tot 5 graden warmer verlopen dan 100 jaar geleden, dan weet je ook dat zo'n 'IJstijd' niet zoveel extra ijs meer zal kunnen veroorzaken. Het zou kunnen dat we net eens wat vaker nachtvorst krijgen, een -1 i.p.v. +1. Maar zelfs dat is pure speculatie, bedoeld om een en ander in het juiste perspectief te zetten. Want om te beginnen weet eigenlijk niemand hoe de zon zich de volgende jaren werkelijk zal gedragen, hierover bestaat er geen wetenschappelijke consensus. Als is de trend momenteel dus wel afzwakkend.
Hierbij de grafiek met het aantal zonnevlekken uit de 11-jaarlijkse zonnecyclus, waarin opvalt dat de laatste cyclus minder actief was dan z'n voorgangers. Zonnevlekken zijn immers het gevolg van een sterke zonneactiviteit. Dit bleek overigens enkel in de praktijk zo uit te draaien, want vooraf was door de meeste wetenschappers nog een sterkere cyclus verwacht dan zijn voorganger. Waarna men nu dus plots vermoedt dat de volgende cycli ook zwakker worden... Heel veel onzekerheden dus, en vandaar dat dit soort zaken eigenlijk enkel thuis hoort in de wetenschappelijke wereld, en zeker niet in een krant die een groot publiek wil alarmeren met non-verhalen door alles uit z'n context te rukken.
