Waarom is de hoeveelheid UV-straling zo belangrijk?

De laatste jaren zijn we ons er steeds meer bewust van geworden dat het verstandig is om je te beschermen tegen een hoge UV-index. Dat komt door de spectaculaire toename in het aantal gevallen van huidkanker, die vaak rechtstreeks verband houden met een te lange en frekwente blootstelling van onze huid aan een te hoge hoeveelheid UV-straling. Dit laatste leidt onmiddellijk tot zonnebrand, maar pas op lange termijn kunnen we hierdoor ook huidkanker ontwikkelen.

Ultraviolet (afgekort UV) is elektromagnetische straling net buiten het deel van het spectrum dat met het menselijk oog waarneembaar is. De golflengte van ultraviolette straling ligt tussen 10 en 400 nanometer, dus 'voorbij het violet', wat ook de letterlijke betekenis is van 'ultraviolet'. Doordat ultraviolet licht een kortere golflengte heeft dan zichtbaar licht, is het energierijker.

Een natuurlijke bron van UV-straling is de Zon, welke naast het "gewone" zichtbare licht ook ultraviolette straling uitstraalt. 

De intensiteit van de ultraviolette straling in zonnestraling wordt uitgedrukt in de zogenoemde UV-Index of zonkracht. Bij een hoge UV-Index is meer ultraviolette straling aanwezig dan bij een lage. Door een teveel aan ultraviolette straling (UV B) kan de huid rood kleuren of verbranden, het kan op langere termijn zelfs huidkanker veroorzaken. UV A-straling veroorzaakt melanoom, de dodelijkste vorm van huidkanker. UV B veroorzaakt diverse andere, minder agressieve, vormen van huidkanker. UV C wordt door de atmosfeer tegengehouden.

De zonkracht is afhankelijk van de volgende factoren:
1) De hoogte van de zon boven de horizon. Hoe hoger, hoe hoger de UV-Index.
2) Hoeveelheid vocht en stof in de lucht. Hoe meer deeltjes hoe lager de UV-Index.
3) Hoeveelheid ozon. Hoe dunner de ozonlaag, hoe sneller je zal verbranden
4) Bewolkingsgraad. Bij zon tussen de stapelwolken wordt UV-weerkaatst door de wolken en zullen we sneller verbranden.

De zonkracht is volledig onafhankelijk van de temperatuur. Op een frisse dag met stapelwolken kunnen we namelijk net zo zeer verbranden als op een stralend zonnig en bloedhete dag. Dat is uiteraard verraderlijk aangezien we in het eerste geval minder snel de schaduw zullen opzoeken en dus vaak langer zullen worden blootgesteld aan de te hoge UV-straling.

Zonnecrème

Er bestaan vele soorten crèmes waarmee je je huid tegen een te hoge dosis UV-straling kan beschermen, de ene al wat beter dan de andere.
Over het gebruik van zonnecrème is er ook al veel gezegd en geschreven. Niet elke crème zou even gezond zijn, maar wat wel vast staat is dat zonnebrand heel zeker ongezond is. Bescherm je dus sowieso tegen teveel aan UV-straling, met of zonder zonnecrème. Dat laatste kan uiteraard door je huid te bedekken met kleding.
Denk eraan dat je op dagen met een hoge UV-Index ook in de schaduw kan verbranden.

Ogen

Niet alleen je huid, maar ook je ogen zullen lijden onder een te hoge UV-Index. Ook met ogen is pas sprake van een schade-effect na een opeenstapeling van blootstelling over een lange periode. Het is dan ook van belang dat een zonnebril een 100% UV-bescherming heeft. 


Ook op festivals

Op basis van bovenstaande informatie lijkt het me dus duidelijk dat iedereen zich best tegen een overmaat aan UV-straling beschermt. Dus ook op festivals waar -ik spreek uit ervaring- men het soms niet stoer vindt om zonnecrème te gebruiken. Het getuigt enkel maar van koppigheid of domheid als je er 's avonds rood als een tomaat bijloopt. 
Gelukkig bestaan er wel voldoende hippe zonnebrillen...

De aanmaak van Vitamine D houdt rechtstreeks verband met de UV-Index.
Aan de vooravond van een hete dag lees je wel eens in de krant dat zo'n hitte goed is voor de aanmaak van vitamine D. Wel, dat is dus onzin. Aangezien die aanmaak uiteraard te danken is aan de UV-straling, en die hoeveelheid staat volledig los van de temperatuur. Het volstaat op een zomerdag doorgaans om enkel met je handen en aangezicht een kwartiertje in de zon te vertoeven voor voldoende aanmaak van vitamine D, uiteraard afhankelijk van de UV-Index.