Wat is de normale temperatuur voor deze tijd van het jaar?

Die vraag wordt me vaak gesteld. Vooral wanneer het aan de koude kant voor de tijd van het jaar is, veel minder vaak wanneer het warm is.

Wel, voor 20 april bedraagt de gemiddelde maximumtemperatuur 17 graden in Limburg. Dat is dus een normale temperatuur voor de tijd van het jaar, één van de vele normale temperaturen voor de tijd van het jaar. Want in feite is 12 of 22°C ook een normale temperatuur voor de tijd van het jaar. Want het gemiddelde wordt nu eenmaal samengesteld uit een hele waaier aan temperaturen die klimatologisch mogelijk zijn deze tijd van het jaar. De windrichting is daarbij uiteraard de belangrijkste factor, maar ook bewolking of regen speelt een grote rol.

We kunnen toch onmogelijk stellen dat het op een bewolkte dag bij een noordoostenwind abnormaal koud is bij 12°C? Dat is de logica zelve in april. Net zoals het op een zonnige dag met een briesje uit het zuidoosten perfect 22°C kan worden. We moeten dan eigenlijk zeggen dat het aan de koude/frisse kant of aan de zachte/warme kant voor de tijd van het jaar is. Maar niet "5 graden kouder dan normaal" of "5 graden warmer dan normaal". 

Het klopt dat we dit jaar wat langer dan gebruikelijk moeten wachten op de eerste keer 20 graden. Maar het is een compleet verkeerde perceptie dat het in de jaren met een vroege 20°C vervolgens voor de rest van de lente 20°C bleef. Waardoor het ook een verkeerde perceptie is dat het dit jaar gemiddeld echt veel kouder is dan andere jaren.

Voorjaar 2021: Na de vroege warmte eind maart was het vervolgens tot 28 april wachten op de volgende 20°C. Ook toen werd er in april veel geklaagd omdat velen eind maart dachten dat de zomer begonnen was....

Voorjaar 2008: De vorige keer dat we tot na 20 april moesten wachten op de eerste keer 20°C. Maar toen was het vooraf vaak nóg veel koeler dan dit jaar het geval is.

2023 staat tot dusver op de twaalfde plaats in de rangschikking van warm naar koud over de voorbije 118 jaar.
Maart kwam in Limburg uit op de 28ste plaats en liet dus liefst 90 koudere jaren op een totaal van 118 achter zich. April staat voorlopig op de 55ste plaats, midden in het pak dus. Op zich is er momenteel dus weinig uitzonderlijks aan de hand.

In de lopende aprilmaand heeft de zon boven Limburg inmiddels enkele uren langer geschenen dan het gemiddelde van de laatste 118 jaar voor de eerste 19 dagen. Over heel 2023 bekeken hebben we een achterstand van 35 uren opgelopen. (365 tegenover 400) Nochtans staan we daarmee op de 34ste plaats omdat het gemiddelde serieus wordt opgetrokken door een aantal extreem zonnige jaren. Zoals 2022 en 2020.

Nee, het is echt zo slecht niet als hier en daar wordt beweerd. Als er iets is wat we echt minder hebben gekregen, dan is dat wellicht geduld.